پيشگيري و درمان اعتياد

از آنجاييكه اعتياد نوعي بيماري چند بعدي است و عوامل مختلفي در ايجاد آن نقش دارند و همچنين عوارضي كه برجاي مي گذارد ، نيز در زمينه هاي مختلف فرد ، خانواده و اجتماع مي باشد ، لذا از راههاي مختلفي مي توان در پيشگيري از وقوع اعتياد در بين افراد جامعه و گرفتار شدن انان در دام آن ، استفاده كرد كه در اين قسمت به نقش رفتارهاي ديني و مذهبي در پيشگيري از اعتياد پرداخته مي شود. 

   نماز درمانی:

پزشک فرانسوی الکسیس کارل ثابت کرده است که نماز سبب ایجاد نشاط معنوی در انسان می گردد، و از احتمال استفاده از مواد مخدر می کاهد، باعث کاهش بزهکاری در نوجوانان شده و از بروز طلاق در خانواده کم می کند. مطالعات انجام شده در کشورمان نشان می دهد که نماز به نحو بسیار معنی داری بر کاهش اضطراب اثر بخش است. براساس نتایج یک پژوهش در شهر تهران، 8/68% از افراد غیر معتاد اظهار داشته اند که مقید به خواندن همیشگی نماز هستند، ولی این رقم در افراد معتاد به 28% تنزل می کرد. هم چنین، فقط 8/6% از افراد غیر معتاد اصلاً نماز نمی خواندند، در حالی که این رقم در میان افراد معتاد به 14% می رسید. در مطالعه مذکور بین عدم پایبندی به نماز و اعتیاد رابطه بسیار معنی داری بدست آمده است.

تحقيقات انجام شده در بسياري از کشورهاي دنيا نشان مي دهد عبادات و به طور مشخص نماز آدمي را از فحشا و منکر باز مي دارد و اگر احساس گناه را عامل ايجاد اضطراب و ناامني بدانيم مي توانيم بگوييم که چون نماز مانع انجام گناه مي گردد انسان در اثر عدم انجام گناه و يا داشتن احساس خفيف گناه ،آرامش و اعتماد به نفس به دست مي آورد.

انسان مومن به هنگام نماز سخن از خداي احد به ميان مي آورد و چون افراد بر اساس اعتقادات و باورهاي خود رفتار مي کنند خود نيز در خويشتن تضاد نمي يابد و در نهايت به يکپارچگي خويش دست مي يابد.

در مطالعات اخیر پژوهش گران ثابت شده است ،نماز می تواند افسردگی را به نحو مؤثری درمان کند. كه خود مي تواند سبب بالا رفتن قوت اراده و غلبه بر نفس شده و مي تواند از گرفتار شدن در دام اعتياد پيشگيري نمايد.

روزه درمانی:

حجت الاسلام محمدحسین شریفی‌نیا اظهار داشتند كه دین پتانسیل و ظرفیت‌های بالقوه فراوانی برای آرامش‌بخشی و ایجاد کنترل درونی دارد، مثلاً وقتی کودک و نوجوانی با میل خودش در ماه رمضان روزه می‌گیرد، در گرمای تابستان و با تشنگی زیاد، حتی در خلوت هم حاضر نیست آب بخورد بدون این‌که کسی او را کنترل کند و این قدرت باور دینی است که می‌تواند شخص را در آن شدت تشنگی و نیاز واقعی به آب، از نوشیدن باز دارد.

                                                  

پس همین باور دینی می‌تواند در مورد سیگار و مواد مخدر هم کنترل‌کننده باشد، به شرط این‌که از یک کنترل‌کننده بیرونی به یک مهار‌کننده درونی تبدیل شود.

 

زیارت درمانی:

مراسم مذهبی مانند نذر، اطعام، حرکات دسته جمعی مثل نماز و مراسم عزاداری، توبه، صله رحم و زیارت، نقش اساسی در بهداشت روانی دارند، و سالیان طولانی به صورت تجربی به جامعه بشری خدمت نموده اند، و امروزه نیز بیش از هر زمان دیگر بعنوان، بهترین درمان در خدمت آحاد بشر قرار دارند. یونگ، ویلیام جیمز، فرانکل، بر اهمیت این مفاهیم تأکید ورزیده اند. از نظر کارل گوستا و یونگ در درون بدن انسان جوهری مابعد الطبیعه نهفته است که فقط عده ای خاص آن را می شناسند و از آن استفاده مطلوب می برند، تأثیر مراسم عبادی به شکل دسته جمعی مثل نماز جماعت و زیارت، گذشته از اینکه باعث همدردی، همداستانی و ایجاد اتحاد گروهی بین انسان ها می شود، نزدیک شدن به ذات لایزال الهی را تسهیل می نماید و آرامش روحي و رواني را بالا مي برد.

دعا درمانی:

دعا كردن روح محبت ، صميميت و برادري را تقويت مي كند . در همين راستا شرايط جامعه بهبود مي يابد چرا كه مؤمنان احساس نزديكي بسياري با يكديگر مي كنند.

تجربيات و مطالعات تاريخ بشر نشان داده است كه آن كساني كه همواره حلقه رابطه خويش را با خداي خود حفظ كرده اند و در همه حال با دعا و نيايش و نماز در ارتباط بوده اند از نظر سلامتي روح و روان از شرايط بهتري برخوردار بوده اند .

دعا يكي از راههاي تقويت بعد روحاني انسان ها است و در پس برقراري اين ارتباط با خداوند انسان ها آرامش عميق را در روح و روان خود احساس مي كنند چنان كه در قرآن كريم آمده است با ياد خدا دلها آرام مي گيرد.

دعا برقراري ارتباط با خداوند است و اين ارتباط در روح و روان انسانها بسيار مؤثر خواهد بود چرا كه اراده و اعتماد به نفس انسان را افزايش مي دهد .

دعا كردن به درگاه خداوند از آن جهت كه انسانها را با كمال مطلق روبه رو مي كند و به انسان شهامت بسياري خواهد داد . كه در اين صورت مي تواند به بسياري از دعوت هايي از سوي دوستان ناباب ، پاسخ « نه » بگويد.

                                              

اعتياد از ديدگاه قرآن و احاديث :

اسلام با قواعد تشريعي فراگير خود، برنامه ها و راه حل هاي ويژه اي در جهت رشد و نمو عقيدتي، اخلاقي و جسمي و روحي افراد تجويز کرده که با به کارگيري آن مي توان در صلابت عقيدتي، رفعت اخلاقي و روحي و رواني به اوج نائل شد.

با بررسي در قرآن و روايات دين اسلام هر انسان فهيمي به راحتي درک مي کند که مواد مخدر علاوه بر آثار سويي که بر جسم و روح انسان دارد، آثار سوء اجتماعي و اقتصادي و فرهنگي نيز به دنبال دارد بنابراين يکي از گامهاي بلند در امر مبارزه با مواد مخدر، تحقيق در زمينه حکم فقهي و روشن شدن تکليف شرعي آن است.

 مواد مخدر از مصاديق اضرار به نفس به شمار مي آيد و استعمال تخديرکننده ها و هر چيزي که نيروي عقل را کاهش مي دهد و يا هر نوع عملي که از نظر عرف غالبا' زمينه نابودي و توانايي را فراهم مي کند مشمول نهي و حکم تحريم قرار خواهد گرفت.

نقش روحانيون در پيشگيري از اعتياد و مبارزه با مواد مخدر :

استفاده از ظرفیت روحانیون يكي از راهكارهاي مهم در پیشگیری و مبارزه به مواد مخدر مي باشد. روحانیون می‌توانند از طریق آگاهی‌بخشی و متقاعدسازی عموم مردم نقش مؤثری در پیشگیری از مصرف مواد مخدر داشته باشند، آموزه‌های دینی در صورتی مؤثرند و می‌توانند اثر نیرومندی در کنترل رفتار و خود مهارگری داشته باشند که با متقاعدسازی و انگیزش درونی همراه باشند. كه اين مقوله براحتي توسط روحانيت معزز قابل انجام است.

با توجه به این‌که هنوز هم مرجعیت فکری بسیاری از مردم، برعهده مراجع عظام و علمای اعلام می‌باشد، آنان می‌توانند با ورود به این موضوع، کمک بزرگی به امر پیشگیری و مبارزه با اعتیاد نمایند.

روحانیون و مبلغین می‌توانند موضوعاتی از قبیل مضرات مواد مخدر، اهمیت سلامت جسم و روح، شیوه‌های پیشگیری از اعتیاد و مشکلات رفتاری و همچنین شیوه‌های زندگی سالم از منظر اسلام را موضوع سخنرانی و جلسات خود قرار دهند و مخاطبین خود را در این زمینه‌ها آگاه نمایند.

منبع : http://lifestreet.blogfa.com

نظرات شما عزیزان: