با فرزندي كه سيگار مي كشد، چه كنيم؟

 

آیا سرزده وارد خانه شده اید و دیده اید که دختر یا پسرتان در حال سیگار کشیدن است؟ آیا او را در یکی رستوران های نزدیک خانه دیده اید که نشسته و با دوستان سیگار می کشد؟ چه باید کرد؟ چگونه باید آنها را تنبیه کرد تا سیگار را کنار بگذارند و مهم تر از آن اینکه دیگر به طرف سیگار نروند.

به گزارش پايگاه اطلاع رساني پيشگيري نوين،‌ قبل از اینکه هر کاری انجام دهید باید اول کلاه تان را پیش خودتان قاضی کنید و ببینید واقعا چرا می خواهید او را تنبیه کنید؟

-آیا می خواهید او را تنبیه کنید چون موجب سرافکندگی شما شده است؟

-آیا می خواهید او را تنبیه کنید چون کاری که شما می خواسته اید را انجام نداده و با لجبازی به راهی دیگر رفته است؟

-آیا می خواهید او را تنبیه کنید چون اعتبار و شهرت شما را با این کارش تحت تاثیر قرار داده است؟

-یا نه می خواهید او را تنبیه کنید چون فارغ از همه مسایلی که وجود دارد، نگران سلامت او هستید؟

شما حتما باید تصمیم بگیرید و انتخاب کنید چرا می خواهید او را تنبیه کنید چون در این صورت است که یا صبر پیشه می کنید برای بهبود اوضاع و یا با شدت عمل و عصبانیت و تحریم های خود، راه را برای مشکلات بعدی باز می کنید.

پله های تنبیه نوجوان سیگاری

1-آرامش خودتان را حفظ کنید. باز با هم یک قدم به عقب بر می گردیم. شما در اتاق فرزندتان را باز می کنید و می بینید که او در حال بیرون کردن دودها از اتاق است. حسابی عصبانی شده اید اما باید خودتان را کنترل کنید. حتی بهتر است قبل از ورود به اتاق چند بار با خودتان تمرین کنید که اگر او را در این حالت دیدم چه کنم؟ حتی می توانید قبل از ورود به اتاق، یک لیوان آب بخورید و کمی که آرام شدید دوباره بازگردید. یادتان باشد در این موقعیت فرزندتان هم دچار ترس و غافلگیری شده و علاقه ای ندارد تا حرف های شما را بشنود.

2- خلاف میلتان عمل کنید. اگر هنوز سیگار در دست فرزندتان است آن را به آرامی از او بگیرید و از او بخواهید تا بقیه سیگار ها را هم تحویل شما دهد. شاید این نوع برخورد مورد پسند شما نباشد اما اگر می خواهید به نتیجه برسید راهی جز این ندارید. غافلگیر کردن بچه ها در حین ارتکاب عمل بهتر از مواقع دیگر است که مثلا جعبه کبریتی در جیب او پیدا کرده اید یا به او می گویید که بوی سیگار می دهد چون در این حالت راه فرار و توجیهی برای او باقی نگذاشته اید.

3-بحث کنید. بحث کردن یعنی گفت و گو کردن، یعنی او هم حق داشته باشد حرفش را بزند. در این موقعیت سعی نکنید یک مقاله تربیتی یا پزشکی ارایه دهید چون او را که فعلا قدرت تحلیل این شرایط را ندارد و خودتان را که به هر حال عصبانی هستید، بیشتر در معرض فشار قرار می دهید. یادتان باشد وقتی پای موضوع به این مهمی در میان است کلید "برقراری ارتباط" است نه از بین بردن حداقل ارتباطی که وجود دارد. پس چه باید بگویید؟

+اول از همه اینکه سعی نکنید با لوس بازی و شل و وارفته با فرزندتان صحبت کنید این کار همان قدر مضر است که بسیار خشن تر از آنچه هستید خود را نشان دهید و برخورد کنید. پس راهی میانه را در پیش بگیرید.

+از او بپرسید که سیگار را از کجا تهیه کرده و یا چه کسی سیگار را به او داده است؟ یادتان باشد به هیچ وجه او را با این جملات تهدید نکنید که به پدر و مادر فلان دوستش یا معلمی زنگ خواهید زد.

+اگر ضرورت پیدا کرد و او اقرار کرد به اینکه سیگار را از دوستی گرفته– که حتی ممکن است آن دوست در همان لحظه در اتاقش باشد- خیلی مودبانه بگویید که دیگر نمی توانید اجازه ادامه این ارتباط را به آنها بدهید. منطقی باشید و حتی این قسمت از گفت و گویتان را به زمانی منتقل کنید که با همدیگر تنها شده اید. این جمله ها را هم می توانید اضافه کنید که"شما به او اطمینان دارید و می دانید او هم حساسیت های شما را می شناسد و به قوانین خانه بی احترامی نمی کند".

+ در موقعیتی مناسب- نه در همان روز و همان لحظه- از او بپرسید که چرا سیگار می کشیده؟ آیا تحت فشار گروه دوستان این کار را کرده یا سیگار برای اش جذابیت داشته است؟ با کشیدن سیگار چه احساسی پیدا می کند؟ آیا سیگار به او آرامش      می دهد؟ خوب گوش بدهید چه می گوید و بعد با اطمینان به او بگویید اگر تحت تاثیر دوستانش این کار را انجام داده باید در مورد گروه دوستانش تجدید نظر کند چون چه دوستی است که می خواهد دوستش را بکشد یا موجب بیماری اش شود؟ آیا خودش حاضر است کسی را سیگاری کند؟ دوباره تاکید می کنیم در صورت شنیدن هر نوع جوابی از کوره در نروید و تنها شبیه یک بازجوی دلسوز           حرف های اش و دلایلش را بشنوید.

+درباره رویه منفی سیگار صحبت کنید. شاید بگویید مگر سیگار کشیدن رویه مثبتی هم دارد؟ بله برای نوجوانان که می خواهند ادای بزرگترها و هنرپیشه ها و خواننده های مورد علاقه شان را دربیاورند سیگار رویه مثبتی هم دارد. اما شما می توانید این رویه را هم به آنها یادآوری کنید: دندان های زرد- چین و چروک های صورت- انواع سرطان ها- بوی بد دهان- نفس تنگی- ریزش مو- لباس های بد بو و...

+اگر خاطره ای درباره سیگار دارید برای او تعریف کنید. شاید پدر شما هم روزگاری شما را حین سیگار کشیدن دستگیر کرده باشد و شما را مجبور کرده باشد سیگارتان را در دستهایتان له کنید. چه عیبی دارد با فرزندتان درباره این خاطراتتان و اینکه چه چیزی باعث شد تا سیگار را کنار بگذارید حرف بزنید. با او بخندید اما جدی بودن موضوع را فراموش نکیند. می توانید این گفت و گوی دوستانه را این طور خاتمه بدهید که"خب...می بینی من هم از این دوران گذشته ام و نخواستم تا یک سیگاری باشم تا دل پدر و مادرم را بلرزانم یا منتظر یک بیماری باشم یا باعث شوم قدرت بدنی ام کم شود".

4-آموزش بدهید. اگر پزشک هستید فرزندتان  را با خود روزی به مطب یا بیمارستان ببرید و بگذارید تا از نزدیک شاهد اثرات سیگار باشد. حتی می توانید با یکدیگر درباره مضرات سیگار تحقیق کنید. شاید هم کسی در خانواده باشد که به سرطان ریه دچار شده باشد. چرا او را با خود یکبار به عیادتش نمی برید. البته باید بدانید هیچ کدام از این کارها را به یکباره و تحت فشار نمی توانید انجام دهید و تنها در صورتی می توانید او را با خودتان همراه کنید که پیش از این اتفاق با او دنیای دوستی و نزدیکی را تجربه کرده باشید.

5-دایره گفت و گوهایتان را گسترش بدهید. اگر از این پله ها به موفقیت بگذرید چیزی نمی گذرد که مهارت ارتباط برقرار کردن با یکدیگر را پیدا می کنید و حتی روزی می رسد که فرزندتان نه تنها درباره سیگار و دود و اعتیاد از شما سوال هایی خواهد پرسید که درباره مسایل شخصی و خصوصی اش هم با شما حرف خواهد زد. رسیدن به این مرحله به شما می گوید که شما موفق بوده اید و او به شما؛ حرف ها و صداقتتان اعتماد پیدا کرده. از یاد نبرید که او همیشه با شما نیست و شما قادر نیستید او را همه جا همراهی کنید: در مدرسه، در بین گروه همسالان و يا در مهمانی هایی که دعوت می شود اما در ذهن او شما جایگاهی را دارید که هیچ کس نخواهد گرفت و می توانید امیدوار باشید که اولین کسی که از مشکلات او باخبر می شود شمایید اما نه به خاطر باز کردن یکباره در اتاق که او خود به سوی شما می آید.

6-قوانین را جدی بگیرید. شاید نتوانستید به هر دلیلی خوب پیشرفت کنید چه باید بکنید؟ به هر حال شما بزرگ خانه هستید و تمام مخارج زندگی را شما می دهید پس قوانین خانه را هم شما تعیین می کنید. باید این نکته را کاملا به او بفهمانید البته نه با دعوا و توهین بلکه در صورت لزوم با تحریم کردن او از بعضی از مزایا مثل پول تو جیبی یا مسافرتی که قول داده بودید. حتی لازم است به او اخطار بدهید که اگر در بیرون خانه سیگار بکشد و شما متوجه این موضوع بشوید، قوانین سخت تری برای او خواهید گذاشت. روی این رفتار خود مقاومت کنید و به او بفهمانید که تا چه حد جدی هستید.

7- بدهید یا بگیرید. تنبیه کردن چیزی فراتر از تمام این پله هایی است که تا الان آمده ایم. فراتر از در میان گذاشتن خاطرات و بحث کردن و...تنبیه در خود سوزشی به اندازه دارد تا میل و حتی فکر به انجام دوباره را از بین ببرد.

+به فرزندتان کار بدهید. او باید به مدت یک ماه ظرف های شام را بشورد یا ماشین را تمیز کند. خودتان بگردید و برای تنبیه او کاری در خور پیدا کنید.کاری که زیاد هم مشتاق به انجام آن نیست.

+از فرزندتان بگیرید. لازم است تا مدتی پول جیبی اش را محدود و حتی قطع کنید. تلویزیون را از اتاقش ببرید و ساعت بازی اش را محدودتر از قبل کنید. یادتان باشد گاهی آنها تغییر نمی کنند چون احساس نمی کنند که چیزی را قرار است از دست بدهند. مثل این می ماند که شما هر روز فست فود و شکلات و نمک بخورید بدون آنکه در بدنتان تغییری مشاهده کنید. در این صورت آیا باز هم حاضر هستید تغییر روش بدهید؟

نکته هایی که نباید فراموش کرد:

+آرامش خود را حفظ کنید و به خودتان یادآوری کنید به هر حال بچه شما یک بچه است و هنوز تجربه ای از زندگی ندارد. آنها ممکن است در مقابل شما بایستند؛ وحشت زده بشوند؛ گریه کنند اما این شما هستید که بزرگ هستید و از منظری بالاتر به اتفاق ها نگاه می کنید.

+اگر واقعا درباره سلامت فرزندتان نگران هستید و از طرفی خودتان هم سیگاری هستید یک قرار با فرزندتان بگذارید هم شما سیگارتان را ترک کنید و هم او قول بدهد که دیگر سیگار نکشد.

+اگر فرزندتان به شما گفت که افسرده است و سیگار می کشد و یا مشکلی دارد که فکر می کند با سیگار کشیدن آرام می شود، مصرانه از او بخواهید درباره مشکلاتش با شما حرف بزند و به او قول بدهید که او را تا جایی که بتوانید همراهی می کنید.

+ به فرزندتان در هر شرایطی احترام بگذارید.

+به فرزندتان در هر شرایطی عشق بورزید.

اخطار:

+اگر سیگاری هستید و در حال حرف زدن درباره مضرات سیگار بیهوده وقتان را تلف می کنید چون با زبانی دیگر که همان سیگار گوشه لبتان است دارید به او     می گویید که حرف هایتان پایه و اساس ندارد.

+فراموش نکنید هر چه زمان بیشتری از سیگاری شدن فرزندتان گذشته باشد شما هم باید زمان بیشتری برای ترک به او فرصت بدهید.

+عصبانیت و خشونت بیشتر فرزندتان را به کشیدن سیگار تحریک می کند.

چگونه به نوجوانان کمک کنیم تا سیگار را ترک کنند؟

قبل از اینکه بخواهیم به نکته های درباره ترک سیگار در نوجوانان بپردازیم باید از بزرگترها شروع کنیم. اگر می خواهید فرزندتان واقعا سیگار را ترک کند خود شما باید سیگار را کنار بگذارید حتی اگر به صورت تفننی آن را مصرف می کنید و بعد:

1- جدی باشید: طوری رفتار نکنید که نوجوانتان با خودش فکر کند بعد از گذشت چند روز شما سخت گیری ها را کنار می گذارید و او را به حال خودش رها       می کنید. این حالت جدیت را حفظ کنید.

2- محدودیت ایجاد کنید: به او بگویید تا زمانی که مطمئن نشده اید او کاملا سیگار را ترک کرده خبری از پول تو جیبی یا مهمانی های دوستانه نیست. حتی می توانید از او بخواهید زودتر از همیشه خانه باشد.

3- محبت تان را دریغ نکنید: درست است که باید سخت بگیرید اما این به معنای دریغ کردن محبت نیست. حتی بهتر است بیشتر از پیش به او رسیدگی کنید و برنامه غذایی اش را سامان بیشتری بدهید. با او درباره خاطرات خوبتان حرف بزنید.

4- سرکوفت  نزنید: به هیچ وجه از سیگاری بودن او به عنوان چوبی برای تنبیهش مخصوصا پیش دیگران استفاده نکنید و این موضوع را کاملا در حاشیه ذهن تان قرار بدهید.

5- مشاوره بگیرید: اگر فرزندتان اصرار دارد که مشکلی دارد که نمی تواند با شما در میان بگذارد یا نمی خواهد درباره اش حرف بزند او را پیش مشاور ببرید.

6- صبر داشته باشید: عجله کردن موجب نگرانی و اضظراب در شما                  می شود؛ اضطرابی که به اطرافیان هم انتقال می دهید و باعث تنش در بین افراد خانه می شوید و وضعیت را دوباره وارد محدوده قرمز می کنید.

7- تشویق به ورزش کنید: تحقیقات زیادی نشان داده اند کسانی که در حین ترک سیگار رو به ورزش آورده اند، زودتر از باقی افراد موفق به ترک شده اند و احتمال برگشت شان بسیار کم شده است.

8- پشتیبانی کنید اما قول ندهید: از او پشتیبانی کنید. اگر ضعف درسی دارد یا از مدرسه اش احساس نارضایتی می کند و ...به او بگویید که به او کمک خواهید کرد و در حد توان تان به او کمک کنید اما قول جایزه ندهید چرا که به هر حال او در مرحله تنبیه است.

9- زیر نظر بگیرید: بعد از مدتی که مطمئن شدید سیگار را ترک کرده او را به صورت غیر مستقیم زیر نظر بگیرید. پول توجیبی اش را کنترل کنید؛ لباس هایش را هنگام شست و شو بو کند و...

10- کیفیت را ارتقاء دهید: وقتی مدتی از ترک او گذشت کم کم شروع کنید به ارتقاء دادن کیفیت آن چیزهایی که در اختیار دارد. می توانید کمی پول تو جیبی اش را زیاد کنید؛ برای او هدیه ای بخرید و...