روش‌های صحیح دستور دادن به کودک

 

اغلب دستوراتی که والدین به فرزندان می دهند موثر واقع نمی شود. یکی از مشکلات والدین روش دستور دادن به فرزند است تا کودک آن را به خوبی درک و اجرا کند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پیشگیری نوین، دستورهایی که معمولاً موثر واقع نمی‌شوند دارای خصوصیات زیر هستند:

1- دستورهای زنجیره ای:

دستورات زنجیره ای شما چندین دستور هستند که در آن واحد به کودک داده می شود مانند " لباست را بپوش، دندان هایت را مسواک بزن، موهایت را شانه بزن و بعد بیا صبحانه بخور... " توانایی شناختی کودکان به مرحله ای نرسیده تا کلیه اطلاعات را پردازش کرده و آنها را به خاطر آورند. ذهن و حافظه کودک محدود است. بهتر است دستورها به بخش های کوچک تر تقسیم و از کودک درخواست شود.

2- دستورهای مبهم:

دستورهایی هستند که برای کودک روشن نیستند و به خوبی نمی توانند منظور گوینده را منتقل کنند. به عنوان مثال، ما انتظار داریم بچه ها بدون درگیری و خشونت بازی کنند اما فقط به آنها می گوییم " بچه خوبی باشید". در اینجا خوب بودن برای کودک مبهم و نامفهوم است و ممکن است نداند چه باید انجام دهد تا بچه خوبی باشد؟ بهتر است روشن و واضح به آنها بگوییم " با اسباب بازی هایتان به آرامی بازی کنید".

3- دستورات پرسشی:

مثل " آیا دوست داری که اتاقت را تمیز کنی؟ ". در این موارد کودک لجباز می تواند به سادگی بگوید " نه ". به جای استفاده از دستورات سوالی، فکرکنید می خواهید دستورتان اجرا شود یا نه، اگر چنین است از این دستورات پرهیز کنید ولی اگر برایتان فرقی نمی کند می توانید جمله بالا را به زبان آورید. با این وجود، فرصت انتخاب دادن به کودک قدرت تصمیم گیری کودک را افزایش می دهد.

4- دستوراتی که به دنبال اش دلیل و منطق آورده می شود:

مثال:" اسباب بازی هایت را بردار چون مادر بزرگ خانه تمیز را دوست دارد." در این مثال ممکن است کودک دستور اصلی را فراموش کند و با دلیلی که به دنبالش می آید حواسش پرت و منحرف می شود. روش درست آن است که ابتدا دلایل را توضیح و سپس دستور را بدهید. مثلا " مادر بزرگ به اینجا می‌آید و خانه مرتب را دوست دارد، لطفا اسباب بازی هایت را جمع کن".

روش دستور دادن موثر

نزدیک کودک بروید، جلویش زانو بزنید و با او تماس چشمی برقرار کنید. باید فاصله تان در زمان دستور دادن به اندازه فاصله یک دست باز باشد. به او بگویید چه باید انجام دهد.

نکات مهم

1- هر چه تعداد دستورها کمتر باشد، موثرترند و کودک سریع تر آن را اجرا می کند.

2- دستور باید ساده، مشخص و روشن باشد.

3- دستورها باید مثبت باشند. مثلاً به جای گفتن " بلند صحبت نکن " بگویید " آرام صحبت کن ".

4- از ژست های فیزیکی استفاده کنید. مثلاً به جایي که کودک باید اسباب بازی را بگذارد اشاره کنید.

5- محکم و قاطع با کودک صحبت کرده و به او بگویید چه باید کند. سعی کنید دستورها همراه تهدید نباشند.

6- به اطاعت از دستور، پاداش دهید ( تشویق های کلامی مانند آفرین، متشکرم و یا غیر کلامی مانند دادن جایزه و...)

7- دستورها باید در حد سن، فهم و توانایی های کودک باشد.